شهادت امام رضا
در مورد تاریخ درگذشت علی بن موسی (رضا) اختلاف نظر وجود دارد. او در روز جمعه یا دوشنبه آخر صفر یا ۱۷ یا ۲۱ ماه مبارک رمضان یا ۱۸ جمادیالاولی یا ۲۳ ذیقعده یا آخر همین ماه در سال ۲۰۳ یا ۲۰۶ یا ۲۰۲ ه. ق درگذشتهاست. شیخ صدوق در عیون اخبارالرضا تاریخ صحیح را ۲۱ ماه رمضان، روز جمعه سال ۲۰۳ هجری میداند.[۳][۴] وفات او در طوس و در یکی از روستاهای نوقان به نام سنابادیا سناآباد اتفاق افتاد. او به دست مأمون شهید شدو بدن او را بالای سر هارون الرشید دفن کردند. (پای علی بن موسی بالای سر هارون است.)
بعد از این اتفاق آن محل به نام مشهد الرضا (محل شهادت رضا) نامیده شد. شیعیان شروع به زیارت و بازدید از مدفن او کردند.[۵]
دعبل خزاعی مجاورت قبرهای علی بن موسی (رضا) و هارون الرشید را در یکی از شعرهای خود توصیفکردهاست. دو بیت از آن شعر بر روی کاشیکاری دیوار در قسمت بالای سر ضریح نوشتهشده که متن آن چنین است:
شعری از دعبل خزاعی در حرم
قبران فی طوس خیر الناس کلهم |
|
و قبر شرهم هذا مِنَ العِبَرِ |
ما ینفع الرجس من قرب الزکی و لا |
|
علی الزکی بقرب الرجس من ضرر |
ترجمه:
در طوس دو قبر قراردارد، یکی بهترین مردم |
|
و قبر بدترین آنان؛ این است از عبرتهای روزگار |
نه ناپاک از نزدیکی به فرد پاک سودی میبرد و نه |
|
شخص پاک از نزیکی به شخص ناپاک ضرری |